Με τη λέξη παραμύθι εννοούμε μια διήγηση δημιουργημένη με ποιητική φαντασία, ιδιαίτερα παρμένη από ένα «μαγικό» κόσμο, που συνήθως συντροφεύει τα παιδιά λίγο πριν τα πάρει ο «Μορφέας» στην αγκαλιά του. Αν και τα παραμύθια δεν είναι προορισμένα για να διαβάζονται μόνο πριν τον ύπνο, ο ρυθμός της καθημερινότητας δεν αφήνει και πολλά περιθώρια χρόνου, έτσι αυτή η τρυφερή βραδινή συνήθεια επικράτησε ως η καταλληλότερη στο πρόγραμμα των περισσότερων οικογενειών. Και ενώ αποτελούσε μέρος της χαλαρωτικής ρουτίνας ύπνου γενεών και γενεών δυστυχώς τα τελευταία χρόνια η ύπαρξη των ηλεκτρονικών οθονών, παντός είδους, τείνει να αφανίσει την παρουσία παραμυθιών. Παρόλες τις προειδοποιήσεις του Βασιλικού Κολλεγίου Παιδιατρικής και Παιδικής Υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου (RCPCH), για αποφυγή ηλεκτρονικών οθονών, τουλάχιστον δύο ώρες πριν τον ύπνο, τα περισσότερα παιδιά πάνε στο κρεβάτιαγκαλιάμε ένα κινητό ή ένα tablet ή βλέπουν τηλεόραση για να νανουριστούν.
Ωστόσο, μετά από μια κουραστική μέρα παίζοντας, τρέχοντας και χρησιμοποιώντας ενέργεια, τα παιδιά πρέπει να χαλαρώσουν. Δοκιμάστε να αφιερώσετε λίγο ποιοτικό χρόνο κάθε βράδυ και ξαπλώστε δίπλα τους στο κρεβατάκι τους, με χαμηλό φωτισμό στο δωμάτιο και διαβάστε τους παραμύθια. Είναι σίγουρο ότι θα τα βοηθήσετε να ηρεμήσουν, να αποφορτιστούν από το άγχος και να κοιμηθούν γλυκά. Έχετε υπόψη σας ότι, μέσω της αφήγησης, αυτής της συναρπαστικής δέσμευσης, όχι μόνο ανοίγεται ένα παράθυρο μάθησης για τα παιδιά, αλλά και για τους γονείς. Ο Hans Christian Andersen έλεγε ότι: «Τα παραμύθια γράφονται για να κοιμούνται τα παιδιά και να ‘ξυπνάνε’ οι ενήλικες.»
Η αφήγηση παραμυθιών μεταφέρει το μυαλό των παιδιών σε άλλους πολιτισμούς και φιλοσοφίες ζωής ενώ ταυτόχρονα αναπτύσσει τον εσωτερικό κόσμο της φαντασίας και της κριτικής τους σκέψης. Από μικρά χρησιμοποιούν το ευφάνταστο μυαλό τους δημιουργώντας νοητικές εικόνες χαρακτήρων και σκηνικών. Όταν θα κληθούν να γράψουν τις δικές τους ιστορίες κάποια στιγμή στο σχολείο, αυτές οι δεξιότητες οπτικοποίησης θα βοηθήσουν τη διαδικασία σκέψης τους και θα λειτουργήσουν σαν μια τράπεζα ιδεών που θα τους παρέχει έμπνευση. Γιατί όπως χαρακτηριστικά τονίζει ο Ευγένιος Τριβιζάς: «Στόχος της εκπαίδευσης δεν πρέπει να είναι τόσο η μετάδοση γνώσεων όσο η καλλιέργεια της δημιουργικότητας και φαντασίας του παιδιού. Παραγεμίζουμε τα παιδιά με γνώσεις και αφήνουμε τη φαντασία τους να λιμοκτονεί».
Το διάβασμα είναι μια σημαντική δεξιότητα στη ζωή και όσο πιο γρήγορα το παιδί σας μπει σε μια ρουτίνα ανάγνωσης τόσο το καλύτερο. Η αφήγηση ιστοριών πριν τον ύπνο κάθε βράδυ προσφέρει πολλά θετικά αποτελέσματα, από την ωφέλεια της προσωπικής του ανάπτυξης, έως την αγάπη για τα βιβλία και το διάβασμα, κάτι που μπορεί να τo βοηθήσει αργότερα στη ζωή του, γιατί πολλές φορές τα παραμύθια δείχνουν στα παιδιά πως να χειρίζονται προβλήματα και πως να ξεχωρίζουν το σωστό από το λάθος. Οι διάφορες ιστορίες συχνά περιστρέφονται γύρω από τη μάχη του καλού εναντίον του κακού, τη σημασία της φιλίας, τη δύναμη της αγάπης, την αρετή της ευγένειας και την αλλαγή που φέρνει μια απώλεια. Αυτές οι ιστορίες χρησιμεύουν ως εξαιρετικά υλικά από τα οποία οι γονείς μπορούν να αντλήσουν σημαντικά μηνύματα για να τα διοχετεύσουν στη συνείδηση του παιδιού. Θυμάμαι όταν ήταν μικρότερα τα παιδιά μου, ό,τι μήνυμα ήθελα να τους περάσω έβρισκα το κατάλληλο παραμύθι να τους διαβάσω και πιστέψτε με πετύχαινε καλύτερα από απλά να έκαναν κάτι επειδή το είπα. Αν το έκανε η ηρωίδα ή ο ήρωας του παραμυθιού ήταν πιο εύκολο να τη/ον μιμηθούν άρα τα παραμύθια λειτουργούσαν σαν πρότυπο στην προκειμένη περίπτωση. Τα παιδιά ταυτίζονται με τους ήρωες/ηρωίδες και μαθαίνουν να διαχειρίζονται τους δικούς τους φόβους, τις αγωνίες και τις ανασφάλειες. Ανακαλύπτουν ότι οι πράξεις τους έχουν συνέπειες και μαθαίνουν να χτίζουν ενσυναίσθηση, την ικανότητα να μπαίνουν στη θέση των άλλων ανθρώπων, να επιχειρούν να κατανοήσουν τις ανάγκες τους, τις επιθυμίες τους και να είναι ικανά να συνεργάζονται και να συνονειρεύονται.
Τα παραμύθια επηρεάζουν τη συναισθηματική, σωματική και νοητική ανάπτυξη του παιδιού. Ο Albert Einstein προειδοποιούσε: «Αν θέλετε τα παιδιά σας να είναι έξυπνα, διαβάστε τους παραμύθια. Αν θέλετε να είναι πιο έξυπνα, διαβάστε τους περισσότερα παραμύθια.» Διαβάστε λοιπόν αμέτρητα παραμύθια στα παιδιά σας, όσο είναι μικρά και αφήστε τη φαντασία τους να ξεπεράσει τα σύνορα του πραγματικού κόσμου. Χρωματίστε τα όνειρα τους και χαρίστε στο μυαλό τους την ευκαιρία να ταξιδέψει σ‘ ένα όμορφο κόσμο, γεμάτο χαρά, χαμόγελα, παιχνίδι και ευτυχία.
