Ο σύγχρονος τρόπος ζωής, ο λιγοστός ελεύθερος χρόνος και οι πολλές επιλογές γρήγορου φαγητού μας οδηγούν σε λάθος διατροφικές συνήθειες. Κατά τον Ιπποκράτη: «Αν μπορούσαμε να δώσουμε σε κάθε άτομο τη σωστή ποσότητα διατροφής και άσκησης, ούτε πολύ λιγότερη – ούτε πολύ περισσότερη, τότε θα είχαμε βρει τον ασφαλέστερο τρόπο για την Υγεία.» Υγεία ωστόσο δεν είναι μόνο αυτά με τα οποία γεμίζουμε το στομάχι μας. Αν αντιλαμβανόμασταν ότι η τροφή μας δε θρέφει μόνο το σώμα μας αλλά και το μυαλό και επηρεάζει την υγεία μας ίσως να κάναμε καλύτερες επιλογές.
Ο εγκέφαλός μας είναι πάντα «ενεργοποιημένος». Φροντίζει τις σκέψεις, τις κινήσεις, τις αισθήσεις, την αναπνοή και τον καρδιακό μας παλμό. Αυτό σημαίνει ότι απαιτεί συνεχή παροχή «καυσίμου». Αυτό το «καύσιμο» προέρχεται από τα τρόφιμα που λαμβάνουμε τα οποία επηρεάζουν άμεσα τη δομή και τη λειτουργία του εγκεφάλου μας. Μια υγιεινή, ισορροπημένη διατροφή μπορεί να μας βοηθήσει να σκεφτούμε καθαρά και να αισθανθούμε καλύτερα. Μπορεί επίσης να βελτιώσει τη συγκέντρωση και την προσοχή μας ενώ αντίθετα μια ανεπαρκής διατροφή μπορεί να οδηγήσει σε κόπωση, εξασθένιση του οργανισμού και χρόνια νοσήματα.
Πολλοί άνθρωποι ακολουθούν υγιεινή διατροφή μόνο σε περιόδους όπου έχουν περιττά κιλά τα οποία θέλουν να χάσουν και την αντιμετωπίζουν σαν τιμωρία και στέρηση. Είναι καθαρά ψυχολογικό το θέμα γι΄αυτό βλέπουμε συχνά αυτά τα άτομα πριν ξεκινήσουν τη διατροφή να τρώνε τεράστιες ποσότητες από τις απαγορευμένες παχυντικές τροφές ή να ξεκινούν τη διατροφή και να περιμένουν με αγωνία να τελειώσει για να φάνε όλα όσα στερούνται τη δεδομένη περίοδο. Αυτό συνήθως οδηγεί και πάλι στην αύξηση βάρους και όλο αυτό γίνεται φαύλος κύκλος παγιδεύοντας τα άτομα αυτά σε μια δύσκολη ψυχολογική κατάσταση.
Υπάρχουν περιπτώσεις όπου στρεφόμαστε ενστικτωδώς σε πολύ επεξεργασμένα, ζαχαρούχα και λιπαρά τρόφιμα όταν νιώθουμε θλίψη, άγχος, κούραση, αναστάτωση ή ακόμη και ανία. Αυτή η αλόγιστη κατανάλωση τροφής σκοπό έχει την αντιμετώπιση αυτών των δύσκολων συναισθημάτων. Το φαγητό σπάνια θα μας βοηθήσει να αντιμετωπίσουμε τη βασική αιτία του δυσάρεστου συναισθήματος που βιώνουμε, αντίθετα αν δεν το ελέγξουμε θα οδηγηθούμε στη «συναισθηματική υπερφαγία».
Τα αίτια της «συναισθηματικής υπερφαγίας» είναι πολύ πιθανόν να κρύβονται στην παιδική ηλικία. Κάποιες φορές χρησιμοποιούμε το φαγητό ώστε να ηρεμήσουμε το παιδί όταν είναι θυμωμένο, στεναχωρημένο ή κλαίει. Προσπαθώντας να κατευνάσουμε τα συναισθήματα του παιδιού το δωροδοκούμε με φαγητό, σπρώχνουμε το προς τη συνήθεια του «συναισθηματικού φαγητού», η οποία μπορεί να το ακολουθεί και στη μετέπειτα ζωή του. Κάποιες άλλες φορές το επιβραβεύουμε για τους καλούς του βαθμούς ή γιατί συγύρισε το δωμάτιο του με σοκολάτα, παγωτό ή μπισκότα. Είναι σημαντικό να μην επιβραβεύετε το παιδί σας με μια γλυκιά απόλαυση. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε υπερφαγία για να κερδίσει κάτι που αγαπάει ή θέλει να αποκτήσει. Μακροπρόθεσμα, αυτό θα οδηγήσει σε μία ανθυγιεινή σχέση με το φαγητό. Έρευνες έχουν δείξει ότι τα παιδιά που επαινούνται τακτικά με το φαγητό είναι στατιστικά πιο πιθανό να γίνουν υπέρβαρα στη μετέπειτα ζωή τους. Το να μεγαλώνουμε το παιδί με επαίνους το φαγητό και τα γλυκά προκαλεί συσχετισμό μεταξύ του φαγητού και της θετικής συναισθηματικής κατάστασης. Αυτή η αντιμετώπιση οδηγεί σε διαταραγμένη διατροφή καθώς το παιδί μεγαλώνει και ως ενήλικας πια επιδιώκει να φάει για να αισθανθεί καλύτερα. Είναι σημαντικό λοιπόν τα παιδιά από πολύ μικρά να αναπτύξουν μία υγιή σχέση με το φαγητό. Και ας μη ξεχνάμε ότι ο καλύτερος τρόπος να το πετύχουμε αυτό είναι μέσω της μίμησης. Αν εμείς δεν τρώμε υγιεινά δεν μπορούμε να περιμένουμε από το παιδί μας να μάθει να τρώει υγιεινά.
Γιατί όμως για κάποιους ανθρώπους φαντάζει τόσο εύκολο να ακολουθούν ένα υγιεινό τρόπο διατροφής και για άλλους είναι σχεδόν ακατόρθωτο; Μήπως τελικά δεν είναι αρκετό να αλλάξει κανείς απλά τη διατροφή του; Μελέτες έχουν αποδείξει ότι όχι δεν είναι αρκετό. Χρειάζεται να βοηθήσουμε τον εαυτό μας να αλλάξει νοοτροπία και τρόπο ζωής. Δεδομένου του γεγονότος ότι το ανθρώπινο σώμα είναι γενετικά προγραμματισμένο να είναι υγιές είναι στο χέρι μας να κάνουμε επιλογές που θα προάγουν την υγεία μας, σε σωματικό, διανοητικό και συναισθηματικό επίπεδο. Να αντιληφθούμε ότι το υγιεινό φαγητό ενισχύει την υγεία μας, μας δίνει ζωτικότητα και ενέργεια να εργαστούμε, να δημιουργήσουμε, να ζήσουμε με ουσία. Η ισορροπημένη διατροφή είναι ένας ασφαλής δρόμος όχι μόνο για να προλάβουμε την εμφάνιση σοβαρών ασθενειών αλλά και να διατηρήσουμε μια καλή ποιότητα ζωής και να έχουμε ευεξία. Είμαστε ό,τι τρώμε. Και αυτό που τρώμε καθορίζει την υγεία και τη ζωή μας.
