Όλο το ταξίδι της ύπαρξής μας συνοδεύεται από απώλειες. Η αντιμετώπιση της απώλειας κάποιου είναι μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις της ζωής. Ο συσχετισμός του θρήνου για το θάνατο ενός αγαπημένου προσώπου είναι συχνά η αιτία του πιο έντονου τύπου θλίψης. Όποια και αν είναι η απώλεια σας, είναι προσωπική για εσάς. Εάν το άτομο ή η σχέση σας μαζί του ήταν σημαντική, είναι φυσιολογικό να θρηνήσετε την απώλεια που αντιμετωπίζετε.
Το πένθος είναι μια εξαιρετικά ατομική εμπειρία. Δεν υπάρχει σωστός ή λάθος τρόπος να το βιώσετε. Το πώς θρηνείτε εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, όπως η πίστη σας, ο χαρακτήρας σας, οι εμπειρίες ζωής σας. Η θλίψη είναι μέρος της ανθρώπινης εμπειρίας για κάθε άνθρωπο που συνδεθήκαμε και επενδύσαμε κάτι από εμάς. Όταν φύγει δεν πενθούμε μόνο εκείνον, αλλά και την απώλεια της κοινής μας ζωής, των κοινών σχεδίων που ενδεχομένως είχαμε, των συναισθημάτων που μας προκαλούσε. Χάνουμε και κάτι καθαρά δικό μας, που αποτελεί στοιχείο της προσωπικότητας μας.
Αναπόφευκτα, η διαδικασία του πένθους απαιτεί χρόνο. Η επούλωση συμβαίνει σταδιακά και δεν υπάρχει χρονοδιάγραμμα. Το να αισθάνεστε λυπημένοι, φοβισμένοι ή μοναχικοί είναι μια φυσιολογική αντίδραση. Δε χρειάζεται να δείχνετε ότι είστε καλά. Μια σημαντική απώλεια μπορεί να προκαλέσει μια σειρά από ανησυχίες και φόβους. Μπορεί να αισθάνεστε ανήσυχοι για τη δική σας θνησιμότητα, ανασφαλείς να αντιμετωπίζετε τη ζωή χωρίς αυτό το άτομο ή αβοήθητοι ενώπιων των ευθυνών που καλείστε να αντιμετωπίσετε τώρα μόνοι σας. Ο πόνος της θλίψης μπορεί επίσης να διαταράξει τη σωματική σας υγεία, καθιστώντας δύσκολο τον ύπνο, τη διατροφή ή ακόμη και τη σκέψη.
Είναι πολύ δύσκολο να συμπαρασταθούμε σε ένα άτομο που πενθεί και η αλήθεια είναι ότι προτού το βιώσω προσωπικά δεν ήξερα πως ακριβώς να βοηθήσω και τι ήταν αυτό που είχε ανάγκη κάποιος να ακούσει από μένα. Τι να πω και τι να κάνω για να απαλύνω τον πόνο του. Αν λοιπόν βρεθείτε στη δύσκολη θέση να παρηγορήσετε κάποιον που θρηνεί το χαμό ενός αγαπημένου του προσώπου, να ξέρετε ότι δε χρειάζεται απαραίτητα να πείτε ή να κάνετε πολλά. Η παρουσία σας, εμπλουτισμένη με αγάπη, ενσυναίσθηση, υπομονή και κατανόηση είναι αρκετή. Αποφύγετε να πέσετε στην παγίδα να πείτε χιλιοειπωμένες εκφράσεις τύπου: ο χρόνος όλα τα γιατρεύει, είναι καλυτέρα που έφυγε γιατί δεν υποφέρει πια, ξεκουράστηκε τώρα, όλα γίνονται για κάποιο λόγο, πρέπει να φανείς δυνατός/η, έτσι είναι η ζωή και κυρίως μην πείτε ότι καταλαβαίνετε πως νιώθει αν δεν έχετε βρεθεί σε παρόμοια κατάσταση. Μπορεί να τα πείτε με όλη την καλή πρόθεση αλλά δεν είναι η κατάλληλη στιγμή για κάποιο να τα ακούσει και δεν τον παρηγορούν αυτά που λέτε. Ο καθένας θέλει το χρόνο του. Να είστε απλά εκεί είναι αρκετό. Δεν μπορείτε να τον κάνετε καλά, ούτε να φύγετε τη θλίψη του έτσι ξαφνικά. Μια τέτοια στιγμή, κανείς δεν μπορεί να το κάνει.
Κάτι που συχνά οι άνθρωποι σκεφτόμαστε όταν χάσουμε κάποιο που αγαπάμε είναι ότι αν είχαμε ακόμη λίγο χρόνο μαζί του θα κάναμε όσα δεν κάναμε, θα λέγαμε όσα δεν είπαμε. Όταν έπειτα από ένα πολύχρονο και επώδυνο ψυχικά και σωματικά αγώνα έκλεισε τα μάτια του ο δικός μου άνθρωπος έμεινα να τον κοιτώ και ένιωθα λες και η αναπνοή μου κόπηκε ξαφνικά, το μυαλό μου πάγωσε, η ακοή μου χάθηκε, τα πόδια μου βιδώθηκαν στο πάτωμα και σαν να έβλεπα να περνά μπροστά στα μάτια μου μια βουβή, μαυρόασπρη, κινηματογραφική ταινία με τη ζωή μας, η οποία με ταξίδεψε σε μια συναισθηματική βόλτα αναμνήσεων, που πονούσε τόσο πολύ, γιατί το πιο δύσκολο κομμάτι να αποδεχθώ ήταν ότι δε θα έχω ποτέ ξανά την ευκαιρία να δω αυτό το άτομο, να του μιλήσω, να τον αγκαλιάσω. Μετά από μια απώλεια δεν είμαστε πια οι ίδιοι. Φιλοσοφώντας γύρω από το θάνατο, μαθαίνουμε πιο πολλά για τη ζωή. Κυρίως πόσο πολύτιμη είναι, και πόσο σύντομη κάποιες φορές.
Γι αυτό πρέπει σήμερα κιόλας και κάθε μέρα να δείχνουμε την αγάπη μας στους ανθρώπους που είναι σημαντικοί για μας, να λέμε τα σ’αγαπώ και τα συγγνώμη μας, να τους αφιερώνουμε χρόνο και να μην αφήνουμε τον καιρό να φεύγει, γιατί κανείς δε ξέρει πότε θα είναι τα τελευταία γενέθλια, τα τελευταία Χριστούγεννα, κοκ. Όταν το άκουγα παλιά αυτό, έλεγα πόσο αρνητική σκέψη, να ζούμε με το φόβο του θανάτου και να θεωρούμε τις ημέρες μας σαν τελευταίες. Όμως, μόνο αρνητική σκέψη δεν είναι τελικά. Είναι ο μόνος αληθινός τρόπος να είμαστε παρόντες και παρούσες στη ζωή μας κάθε μέρα, να μην αναβάλλουμε τα πάντα για το μέλλον, γιατί το παρόν είναι το μέλλον του παρελθόντος και στο παρελθόν όταν αναβάλλαμε τα πάντα για το μέλλον, ήταν για το σημερινό παρόν.
Απολαύστε τις στιγμές πριν γίνουν αναμνήσεις γιατί κάποιες φορές ο δρόμοςτου αύριο οδηγεί στην πόλη του ποτέ. Χαρείτε τους αγαπημένους σας σήμερα, όχι αύριο. Προσφέρετε σε αυτούς, αλλά και στον εαυτό σας, την αξία που τους αναλογεί. Διατηρήστε τη ψυχή σας καθαρή και την καρδιά σας γεμάτη καλοσύνη και αγάπη. Φροντίστε την υγεία σας, βιώστε ευγνωμοσύνη για την κάθε ημέρα σας. Βρείτε νόημα σε ό,τι κάνετε και ζήστε με όλες σας τις αισθήσεις. Ταξιδέψετε, διαβάστε, ελάτε σε επαφή με τη φύση, αφεθείτε στο να σκεφτείτε, να ονειροπολήσετε, να μοιραστείτε.
Λίγο πολύ οι περισσότεροι άνθρωποι έχουμε βιώσει και θα βιώσουμε ξανά κάποια απώλεια. Όσο και αν η ζωή συνεχίζεται, πάντα μια θέση θα είναι άδεια. Ο Jorge Bucay, στο βιβλίο του για το πένθος «ο δρόμος των δακρύων» έγραψε: «κλαίει κανείς για κείνους χάρη στους οποίους είναι αυτός που είναι». Κάθε άνθρωπος που περνά από τη ζωή μας, μας αφήνει φεύγοντας μια ανάμνηση, ένα δίδαγμα ζωής. Κρατήστε λοιπόν μέσα σας σαν φυλαχτό, όλες τις στιγμές αγάπης που μοιραστήκατε δίπλα στο δικό σας άνθρωπο που έφυγε από τη ζωή.
