Κάθε νεογέννητο ξεκινά τη ζωή του με ένα δυνατό κλάμα και για αρκετό καιρό μετά τη γέννηση του, το κλάμα είναι ο τρόπος του να επικοινωνήσει τις ανάγκες του. Μέσα από τα δακρυσμένα του ματάκια μας λέει πεινώ, κρυώνω, φοβάμαι κι εμείς ανταποκρινόμαστε άμεσα. Τι γίνεται λίγα χρόνια μετά και ξαφνικά ενοχοποιούμε αυτό το μέσο επικοινωνίας, κλείνοντας τα αυτιά σε όσα ενδεχομένως έχει να μας πει; Τρέχουμε να σκουπίσουμε τα δάκρυα και να βρούμε χίλιους τρόπους να ηρεμήσουμε το παιδί αντί να το αφήσουμε να επικοινωνήσει όλα όσα νιώθει. Ουσιαστικά το γεμίζουμε με ενοχές για τη συγκεκριμένη του ενέργεια, τις οποίες ενισχύουμε με πεποιθήσεις που θα το καθορίσουν ως ενήλικα. Όλοι οι άντρες σαν αγόρια έχουν ακούσει, λιγότερες ή περισσότερες φορές, ότι οι άντρες δεν κλαίνε και όλες οι γυναίκες ότι δεν πρέπει να κλαίνε για να μην φαίνονται κλαψιάρες ή υπερευαίσθητες.
Καθώς μεγαλώνουμε, διατηρούμε μέσα μας όλες αυτές τις περιοριστικές πεποιθήσεις και μαθαίνουμε να διαχειριζόμαστε το κλάμα, γιατί πολύ απλά το έχουμε συνδέσει με την αδυναμία. Φοράμε τη μάσκα του δυνατού ή του άτρωτου και τρέχουμε να σκουπίσουμε τα δακρυσμένα μας μάτια για να καθαρίσουμε άλλη μια στιγμή αδυναμίας. Θεωρούμε δε, ότι πρέπει να βγούμε γρήγορα από την όποια δυσάρεστη κατάσταση και να νιώσουμε και πάλι καλά. Κάπως έτσι λοιπόν τα δάκρυα αφορίζονται.
Είναι όμως ένδειξη αδυναμίας τα δάκρυα; Ο Γιάννης Πολίτης έγραψε: «Αφήστε τα δάκρυα σας να κυλήσουν και να πάρουν μαζί τους μακριά ό,τι σας έχει στεναχωρήσει, ό,τι σας έχει πληγώσει. Δεν είναι ντροπή. Ντρέπονται όσοι δεν έχουν τίποτα να νιώσουν.» Την επόμενη φορά λοιπόν που θα νιώσετε αμηχανία ή ντροπή, γιατί εμφανίστηκαν στα μάτια σας δάκρυα, θυμηθείτε πόσο μεγάλη δύναμη χρειάζεται κανείς για να βιώσει έντονα τα συναισθήματα του κι άλλη πόση για να αφεθεί να «εκτεθεί» εκφράζοντας τα. Είναι λυτρωτική η συνειδητοποίηση ότι τελικά δεν είναι αδυναμία αλλά δύναμη.
Σύμφωνα με τον αναισθησιολόγο και ειδικό ευεξίας, στο Νευρολογικό Κέντρο Διαχείρισης Πόνου της Κλινικής Cleveland στο Ohio των ΗΠΑ, Michael Roizen, τα δάκρυα είναι μια αντανακλαστική βιολογική απόκριση σε μια συναισθηματική κατάσταση και η ανθρώπινη ικανότητα για κλάμα έχει θεραπευτική αξία επιβίωσης. Ορισμένοι κοινωνιολόγοι έρχονται να ενισχύσουν την πιο πάνω διαπίστωση υποστηρίζοντας ότι τα δάκρυα είναι έντονα συναισθήματα υγροποιημένα. Είτε οι άνθρωποι δακρύζουν για μια δυσάρεστη ανάμνηση είτε για μια συγκινητική ευχάριστη στιγμή το μόνο σίγουρο είναι ότι τα δάκρυα αυτά τους βοηθούν να επικοινωνήσουν κάθε είδους συναίσθημα, να δουν καθαρά και εν τέλει να βιώσουν μια αίσθηση ανακούφισης, ηρεμίας, ευφορίας.
Αγκαλιάστε κάθε συναίσθημα και αποδεχτείτε κάθε σκέψη που σας ταξιδεύει σε μια ανάμνηση. Είτε νιώσετε χαρούμενοι, ευγνώμονες, συγκινημένοι, είτε ψυχολογικά κουρασμένοι, απογοητευμένοι, λυπημένοι, τα δάκρυα που θα κυλήσουν στα μάτια σας θα ηρεμήσουν το φυσιολογικό κύκλο της συναισθηματικής σας έντασης. Αφήστε τον εαυτό σας να εκφραστεί ελεύθερα, παρατηρήστε τι συμβαίνει μέσα σας, επιτρέψετε στα δάκρυα σας να σας «μιλήσουν» και κυρίως «ακούστε» τι έχουν να σας πουν. Να θυμάστε πως ένα δάκρυ συνοδεύει όλη μας τη ζωή και κάθε ένα από αυτά κρύβει ένα μήνυμα. Ίσως για συναισθήματα που καταπνίξαμε, για ανάγκες που καταπιέσαμε, για επιθυμίες που δεν τολμήσαμε ποτέ να εκφράσουμε. Δάκρυα νοσταλγικά, καρτερικά, ενσυναισθητικά, δάκρυα αγάπης, συμπόνοιας, περηφάνιας, ευτυχίας αλλά και δάκρυα αποχαιρετισμού, θλίψης, θυμού, πόνου. Όπως η γη δεν ανθίζει χωρίς βροχή, ούτε η ψυχή ανθίζει χωρίς δάκρυα.
